‘शिवाजी कोण होता गोविंद पानसरे’ PDF Quick download link is given at the bottom of this article. You can see the PDF demo, size of the PDF, page numbers, and direct download Free PDF of ‘Shivaji Kon Hota’ using the download button.
शिवाजी कोण होता – Shivaji Kon Hota PDF Free Download
शिवाजी के बारे में
शहेनशहा औरंगजेबाचा इमानी सरदार मिर्झाराजे जयसिंग याच्यासमोर महाराजांना हार पत्करावी लागली. नामुष्कीचा तह स्वीकारून आग्र्याला जावे लागले. आग्र्याच्या कैदेतून सुटकेचा मार्ग गवसेना.
पुन्हा शक्कल लढवली गेली अन् महाराज पसार झाले. पसार होताना बिछान्यावर एकजण शिवाजीचे सोंग घेऊन झोपला होता अन् एकजण त्याचे पाय चेपत होता.
पसार व्हायला संधी मिळावी, डाव उघडकीस यायला उशीर व्हावा अन् मिळेल तेवढ्या वेळेत राजांनी दूर निघून जावे म्हणून ही रचना केली होती.
मृत्यूला सामोरे जायला मागे राहिले होते मदारी म्हेतर अन् हिरोजी फर्जद. लवकर असो अगर उशिरा असो डाव उघडकीस येणार, आपण पकडले जाणार, अन् बेमौत मारले जाणार, याची मदारी म्हेतरला अन् हिरोजी फर्जदला जाण नव्हती?
मृत्यूला कवटाळून आत्माहुती द्यायला ते दोघे का तयार झाले? पुन्हा तेच उत्तर. शिवाजीने आरंभलेले कार्य मोलाचे आहे. ते पूर्ण व्हायला हवे, टिकायला हवे, आपण मेलो तरी चालेर् हीच ती भावना.
आपण मेलो तरी चालेल पण शिवाजी जगला पाहिजे असं वाटायला लागावं, अशी किमया शिवाजीराजे करू शकले. इतर राजांना ते शक्य नव्हते.
इतर राजांसाठीही लढणारे होते, नाही असं नाही. अशा लढाईत अनेक मृत्युमुखी पडले पण त्यांचं लढणं हे मर्दुमकी गाजवून जहागिरी अन् इनाम मिळवण्यासाठी होतं.
ते मेले ते जहागिरीसाठी अन् इनामासाठी, उदात्त कार्यासाठी नव्हे. शिवकार्यात लढवय्ये सैनिक तर सहभागी होतेच परंतु सर्वसामान्य रयतसुद्धा आपल्या परीनं सहभागी होती आणि हे फार महत्त्वाचं होतं.
राजाच्या कार्यात जेव्हा रयत मनापासून सहभागी असते तेव्हा ते कार्य यशस्वी होतं.
खरं म्हणजे ते कार्य राजाचं नसतं तर सर्व रथतेचं असत शिवकार्यात लढवय्ये सैनिक तर सहभागी होतेच परंतु सर्वसामान्य रयतसुद्धा आपल्या परीनं सहभागी होती आणि हे फार महत्त्वाचं होतं.
राजाच्या कार्यात जेव्हा रयत मनापासून सहभागी असते तेव्हा ते कार्य यशस्वी होतं. खरं म्हणजे ते कार्य राजाचं नसतं तर सर्व रथतेचं असतं आणि म्हणूनच यशस्वी होतं! रयतेच्या स्वराज्य कार्यातील सहभागाचं ऐतिहासिक सत्य एका प्रतिभावान.
ज्यांची सतत चोरीच होत असे त्यांचा चोर कोण आहे, त्याची जात काय आहे, याच्याशी संबंधच काय? म्हणून राजा कोण आला किंवा कोण गेला याच्याशी रयतेला कर्तव्य नव्हते.
दूर ब्रिटनमध्ये जगाच्या इतिहासाचा अभ्यास करीत असलेल्या मार्क्सनेसुद्धा अपुरी साधने असताना असाच निष्कर्ष काढला होता.
मार्क्सने त्याचा थोर सहकारी एंगल्सला १४ जून १८५३ रोजी एक पत्र लिहिले आहे.
त्या पत्रात भारतातील त्या काळच्या लढाया, खेडी व बदलणारे राजे यासंबंधी मार्क्स लिहितो,”जरी काही वेळेला खेड्यांनाच युद्ध, दुष्काळ, साथी यांनी धोका पोचला तरी तेच नाव, त्याच सरहद्दी, तेच हितसंबंध, तीच कुटुंबेसुद्धा शतकानुशतके सातत्य टिकवून आहेत.
राज्य मोडणे अगर दुभंगणे याची झळ हे रहिवाशी स्वतःला कधीच लावून घेत नाहीत.
जोपर्यंत खेडे अखंड राहते तोवर ते राज्य कुठल्या सत्तेकडे गेले किंवा कुठल्या सार्वभौमत्वाखाली ते येते, याची फिकीर ते करीत नाहीत. त्यांची अंतर्गत व्यवस्था बदलत नाही.”
राज्याच्या अंतर्गत व्यवस्थेत राजाचा संबंध नव्हता. राजाचा आणि रयतेचा संबंध नव्हता. राजाच्या धर्मामुळे रयतेच्या जीवनात फरक पडत नव्हता.
राज्य बदलले तरी जुनीच राज्ययंत्रणा ते राज्य राबवत होती व प्रजेला नागवत होती. वतनदाराने रयतेला छळले, लुटले, नागवले तरी राजाला पर्वा नव्हती.
जोवर त्याचा वसूल वतनदार आणून देत होते, तोवर ते रयतेशी कसा व्यवहार करतात याच्याशी राजाला कर्तव्य नसे.
शिवाजीचे कार्य सुरू झाले. शिवाजीचे राज्य आले आणि एकदम बदल झाला. राजा आणि रयत यांचा संबंध आला. राजा रयतेला दिसू लागला, भेटू लागला, त्यांची विचारपूस करू लागला.
त्यांचा छळ होऊ नये म्हणून दक्ष राहू लागला. त्यांना मदत व्हावी म्हणून राज्य चालवू लागला.
जहागीरदार- देशमुख – वतनदार पाटील – कुलकर्णी यांच्या बेलगाम व्यवहाराला लगाम घालू लागला.
वतनदार हे मालक नाहीत तर राज्याचे नोकर आहेत, असे शिवाजी सांगू लागला व त्याप्रमाणे रयतेला अनुभव येऊ लागला.
वतनदारांच्या व्यवहारावर राजाचे नियंत्रण आले. त्यांनी कसे वागावे व कसे वागू नये याचे नियम झाले. “
| लेखक | गोविंद पानसरे-Govind Pansare |
| भाषा | मराठी |
| एकूण पृष्ठे | 82 |
| Pdf साइज़ | 11.2 MB |
| Category | जीवनचरित्र(Biography) |
और पढ़े:
शिवाजी कोण होता – Shivaji Kon Hota Pdf Free Download